Powrót

Bez jemioły roczek goły

Bez jemioły roczek goły

Stare, ludowe porzekadła wciąż mają moc. Część z nich wynika z mądrości wypracowanej przez pokolenia. Część to z kolei powiedzenia mające swoje korzenie w przesądach i wierzeniach ludowych, u podstaw których niekoniecznie leży realne uzasadnienie. Zdaje się, że znane nam przesądy dotyczące jemioły należą do tej drugiej kategorii.

 

Bez względu na to czy wierzymy w jej moc czy też spoglądamy na nią z przymrużeniem oka, jest niewątpliwie ciekawym obiektem przyrodniczym.

My leśnicy, patrzymy na jemiołę z niepokojem – nie wróży ona bowiem nic dobrego dla drzew. W ostatnich latach obserwujemy lawinowe rozprzestrzenianie się tego półpasożyta w drzewostanach, także sosnowych. Jeszcze kilkanaście lat temu problem masowego pojawu jemioły na drzewach iglastych był nam obcy, teraz jest to już niestety norma. Na taki stan rzeczy wpływ ma wiele czynników m.in.: obniżenie poziomu wód gruntowych oraz idące za tym osłabienie drzewostanów. Droga do infekcji drzew przez jemiołę została tym samym utorowana.

 

Mimo całego swojego negatywnego wpływu na lasy jemioła jest swego rodzaju roślinnym fenomenem. Przyjrzyjmy się jej z bliska.

 

W Polsce występuje jeden gatunek jemioły: jemioła pospolita, który dzieli się na 3 podgatunki: typowa, rozpierzchła i jodłowa. Jest półpasożytem, co oznacza, że częściowo „pracuje” sama. Od drzewa pobiera wodę i sole mineralne, a substancje odżywcze wytwarza „własnoręcznie” (zawiera chlorofil i przeprowadza fotosyntezę).

 

Owoce jemioły są atrakcyjne dla ptaków, które posilają się nimi, a następnie przyczyniają się do przenoszenia nasion z drzewa na drzewo.

 

Interesujące się miejsce jemioły w kulturze. Już w starożytności otaczano ją czcią i wierzono w jej magiczne właściwości.

 

  • Obecnie najbardziej popularny jest zwyczaj wieszania jemioły, najlepiej gęsto oblepionej owocami, w domach w okresie bożonarodzeniowym. Ma to zapewnić domownikom szczęście i dobrobyt.

  • Jemioła powieszona przy wejściu do domu ma chronić przed niechcianymi gośćmi, a przyciągać dobrych ludzi.

  • Pocałunki pod jemiołą mają zapewnić trwałość miłości. Ten zwyczaj, współcześnie nieco odmieniony, ma swoje korzenie już w celtyckich wierzeniach.

 

Ważne! Wszystkie te właściwości przypisuje się jemiole strąconej z gałęzi, nigdy odciętej,

a już tym bardziej pozyskanej ze ściętego drzewa.